• Wat zijn packages in R en hoe kun je ze gebruiken
• Hoe kun je datasets uit andere software inlezen in R
• Hoe doe je data cleaning in R
• Hoe voor je datamanipulatie uit in R
• Hoe doe je analyses in R
• Hoe visualiseer je data met R.

Elke dag bestaat uit 50% theorie en 50% praktijk, waardoor je meteen het geleerde kunt toepassen en zelf met R aan de slag gaat.

Cursisten dienen en laptop mee te nemen met hierop R en Rstudio geïnstalleerd

Cursisten dienen het volgende boek aan te schaffen: Chapman, C., & Feit, E. M. (2015). “R for marketing research and analytics.” Springer. (ook beschikbaar als e-book) Voor aanvang van de leergang dient hoofdstuk 2 tot paragraaf 2.6 te zijn doorgenomen.

Deze training is voor professionals die graag effectiever willen zijn in lastige gesprekken met opdrachtgevers (en collega’s). Je leert hoe deze belangrijke gesprekken zowel respectvol als effectief kunnen zijn, juist ook wanneer de emoties oplopen en er verschillende standpunten spelen.

Naast het aangaan van een open dialoog, leer je deze in goede banen te leiden waardoor er afstemming en overeenstemming wordt bereikt. Je werkt bewust aan je eigen houding tijdens moeilijke gesprekken, waardoor zelfvertrouwen en controle over het gesprek wordt vergroot.

In deze training reflecteer je op je eigen communicatie en de interactie tussen jezelf en de ander (opdrachtgevers, collega’s). Er staan twee onderdelen centraal: communicatie en persoonlijk leiderschap. Persoonlijk leiderschap gaat over het kunnen nemen van de regie in (lastige) situaties en daarin inzicht hebben in je eigen aandeel en dat van de ander. Door het inzicht in jezelf te vergroten krijg je meer grip op je eigen reacties en kan je gesprekken meer sturen in de gewenste richting.

Opbouw programma:

• Praktische tips om de regie te nemen, structuur aan te brengen, tijd te bewaken en doelen te bereiken;
• Gesprekstechnieken: LSD, spiegelen, contrasteren en de-escaleren;
• Modellen uit de psychologie (TA), die inzicht geven in wat er gebeurt bij situaties die je lastig vindt en/of bij communicatie die niet lekker loopt;
• Tools voor gesprekken waarin veel op het spel staat en emoties oplopen.

Na afloop van deze online training ga je met meer ontspanning en zelfvertrouwen gesprekken aan, die je als lastig ervaart. Je staat steviger in je schoenen en kan beter omgaan met je eigen emoties. Waardoor je met meer plezier, gemak en flair communiceert.

• Het verkleinen van de kloof tussen marketeer en marktonderzoeker
• Het nut van een goede probleemanalyse
• Het analyseren van een onderzoeksprobleem: interne en externe analyse
• Het formuleren van een centrale probleemstelling en heldere onderzoeksvragen
• Het kiezen van een effectieve en efficiënte aanpak voor het beantwoorden van de échte vraag.

Deelnemers ontvangen het boek “Wat is de vraag?” van Durk Bosma en Erik de Kort. Deze workshop is een uitstekende voorbereiding op de workshop ‘De vragenlijst’ van Robert van Ossenbruggen. Immers, een goede vragenlijst opstellen begint met het helder hebben welke onderzoeksvragen je wilt beantwoorden. 

• Het gedrag van respondenten
• Het effect van de vraagstelling op de datakwaliteit
• Het opzetten van een goede vragenlijst
• Vragenlijsten uit de praktijk
• Het verbeteren van je eigen vragenlijst.

Ter voorbereiding op deze workshop wordt de workshop “De vraag achter de vraag” van Durk Bosma" aangeraden. Immers, je kunt pas een goede vragenlijst maken wanneer je de échte vraag achter de vraag hebt beantwoord. 

De cursus wordt georganiseerd door de profgroep Sensorisch onderzoek van de MOA. Aansluitend zal er een terugkommiddag worden georganiseerd om de besproken stof nogmaals ter herhalen. De cursus start bij een minimale aanmelding van 6 personen. 

Indien gewenst kan de cursus ook worden aangeboden in het bedrijf waar de cursisten werkzaam zijn. 

De basis vormt het boek Proeven van succes, vijfde herziene druk, van Joep Brinkman waarvan zowel de leerstof als de opgaven worden besproken. De cursus bestaat uit het behandelen van een alle relevante hoofdstukken van het studieboek Proeven van succes, het nabespreken van de gemaakte opdrachten en het beantwoorden van vragen.

• de rol van sensorisch onderzoek bij kwaliteitscontrole, houdbaarheidstesten, procesveranderingen, productontwikkeling en consumentenonderzoek;
• zintuigen en waarneming, psychologische en sociale aspecten, individuele verschillen per mens;
• analytisch en hedonisch onderzoek;
• productgericht en consumentgericht onderzoek:
• voorbereiden en afnemen van vragenlijsten en testen ((semi-)monadisch, paarsgewijs, verschiltesten, beschrijvende testen, panelselectie-, -trainings- en –monitoringstesten);
• rapporteren in tabellen en grafieken, gebruikmakend van eenvoudige beschrijvende statistiek;
• testlocaties en -omstandigheden;
• respondenten;
• software voor sensorisch onderzoek:
• ‘Good Sensory Practice’ (bewaarcondities en (voor)bereiding van producten, aanbiedingsdesigns, testmateriaal, codering, hygiëne)

LEERDOELEN

A. Je kunt bij een ontwikkelingsleerdoel het beste toepassingsgebied (oa kwaliteitsonderzoek, houdbaarheidstesten etc) van sensorisch onderzoek selecteren. (TOEPASSEN/ INZIEN)
B. Je kunt de zintuigen en zintuiglijke waarneming van de mens als meetinstrument benoemen. (WETEN en INZIEN)
C. Je kunt het verschil tussen analytisch en hedonisch onderzoek en tussen kwantitatief en kwalitatief onderzoek benoemen. (WETEN)
D. Je kunt de juiste sensorische verschil- en beschrijvende test aanduiden. (INZIEN)
E. je kent de criteria van panelselectie (grootte panel en eisen panelleden), en beslissen of er een getraind, ongetraind, intern of extern panel wordt gekozen. (ANALYSEREN en INZIEN en TOEPASSEN)
F. Je kunt de regels en methodiek van ‘Good Sensory Practice’ toepassen. (TOEPASSEN)
G. Je kunt een testformulier opstellen voor sensorisch onderzoek door middel van descriptorengeneratie en keuze voor geschikte vraagstelling en schaalgebruik (INZIEN en TOEPASSEN)

STUDIEBELASTING

De voorbereiding bedraagt ongeveer 10 uur per studiedag en bestaat uit het bestuderen van het boek Proeven van Succes en het maken van oefenopgaven.

EXAMEN

De studie kan afgerond worden door het doen van een officieel MOA-NIMA Examen. Het examen vindt digitaal plaats in Amsterdam bij de MOA op 9 juni 2020. U dient daarvoor uw eigen laptop mee te nemen. Na het succesvol beëindigen van het examen ontvangt de cursus een officieel MOA-NIMA diploma Sensorisch onderzoeker A. 

• Waarom visualiseer je data?
• Hoe mensen kijken en welke visuele signalen ze instinctief herkennen
• Werken met kleuren
• Ontwerpkeuzes om leesbaarheid te vergroten en vertrouwen van de lezer te winnen
• Waarom kies je een bepaalde grafiek en welke grafieken kun je beter niet kiezen?
• De rol van tekst binnen een visualisatie.

• Welke machine learning methoden zijn er voor welke type business issues
• Hoe valideer je de uitkomsten van machine learning methodes worden gevalideerd
• Hoe pas je data science toe bij een echte marketing casestudy waarbij consumer understanding cruciaal is
• Hoe stel je een briefing op voor de data scientist
• Hoe beoordeel je het analyse voorstel en de uitkomsten van de datas cientist
• Hoe vertaal je de uitkomsten naar aanbevelingen en toepassingen binnen de business.

• Basis Syntaxregels & -richtlijnen
• Het maken van eenvoudige uitdraaien
• Het managen van datafiles
• Het aanmaken en verwerken van nieuwe variabelen
• Het maken en filteren van selecties
• De inspectie van de data.

In de cursus Sensorisch Onderzoek en Kwaliteitscontrole worden de volgende onderwerpen behandeld:

• Definiëren van sensorische kwaliteit en sensorische specificaties
• De belangrijkste sensorisch testen die gebruikt kunnen worden in de QC
• De toepassing van instrumentele waarnemingen en sensorische waarnemingen aan de productielijn.
• Definiëren van moeilijk waar te nemen attributen zoals bijvoorbeeld crispness, crunchiness, kleur en geur.
• Werken met specificaties: in-spec, out-spec.
• Veel voorkomende problemen met de introductie van programma's voor sensorische kwaliteit
• Gegevensverzameling, datarapportage
• Shelflife en kwaliteitsachteruitgang van diverse producten.

Aan het eind van de leergang wordt je kennis getoetst en ontvang je bij succesvolle afronding een Inholland Academy/MOA certificaat.

Toetsing

Deze cursus wordt afgesloten met een examen en assessment.

Start

Delft, op vrijdagen

dag 1: 2 oktober 2020 (9:00 tot 17:00)

dag 2: 9 oktober 2020 (9:00 tot 17:00)

dag 3: 16 oktober 2020 examendag (13:00 tot 17:00)  

Belangrijkste literatuur

Brinkman, J.H.M. (2016, 5e druk) Proeven van Succes: sensorisch onderzoek: technieken, procedures en toepassingen, Amsterdam , CLOU
Kilcast, D. (2010) Sensory Analysis for Food and Beverage Quality Control A Practical Guide, Woodhead Publishing
Diverse artikelen. (Zit bij de prijs inbegrepen.)

• Wanneer ben je een goede interviewer
• De rol en basishouding van de interviewer
• Een kwalitatief onderzoek opzetten
• Effectieve interviewtechnieken
• Hoe om te gaan met verschillende type respondenten
• Zelf oefenen met single-interviews & groepsdiscussies.

• Impactvol rapporteren 
• Het presenteren van je inzichten
• Alternatieve vormen van rapporteren
• Activatie van inzichten binnen een organisatie in 6 stappen
• Strategieën om van het gebruik van inzichten een echte ‘habit’ te maken.

De workshop bestaat uit vier delen:

1. Modelmatig denken en de rol van het conceptuele model
2. Modellen voor strategische beleidsbeslissingen (bijv. in het kader van de doelgroep, het merkbeeld en de positionering)
3. Modellen voor innovatie en New Product Development
4. Modellen voor de evaluatie en controle fase (oogpunt marktevaluatie en effectiviteit)

Ieder deel duurt ongeveer 1,5 uur en wordt afgesloten met een praktijkcase om de stof direct toe te passen.

Deze workshop is een uitstekend vervolg op de workshop ‘Wat is de vraag?’ van Durk Bosma en Erik de Kort. Immers, voor het beantwoorden van de vraag achter de vraag hoef je zelf het wiel niet opnieuw uit de vinden en wil je juist gebruik maken van bewezen modellen uit de praktijk en de wetenschap.

Tijdens de workshop is er ruimte om eigen onderzoeksvragen van deelnemers te behandelen.

• Het bewerken van tekstvariabelen
• Het inregelen van voorwaardelijke bewerkingen
• Het maken van loopconstructies
• Het opzetten van SPSS-macro’s
• Toepassingen in de dagelijkse praktijk.

Deze workshop kan worden uitgebreid met een extra verdiepingsdag voor Senior SPSS-gebruikers.

Wees voorbereid om sneller en slimmer te zijn dan je belangrijkste concurrenten!

Sessie 1: Introductie Competitor Intelligence - 20 oktober
Sessie 2: Competitor Informatie - 27 oktober
Sessie 3: Competitor Analyse - Nieuwe en verstorende concurrenten identificeren - 3 november
Sessie 4: Winnen of verliezen - 10 november
Sessie 5: Het delen van informatie - 17 november
Sessie 6: Simulatie via Business Wargame - 24 november

Tijdens deze sessies gaan we dieper in op de volgende onderwerpen:

• Wat is competitor intelligence?
• Is het echt zo belangrijk om de weten wat de concurrentie gaat doen?
• De 7 verschillende soorten concurrentie, inclusief het 5 krachten model van Michael Porter en het economische waardebepaling model van Tracey-Wiersema.
• Hoe bepaal je welke concurrenten belangrijk zijn en wat je dan van ze wil weten.
• Welke bronnen kun je gebruiken voor het verzamelen van informatie over je concurrenten
• Elicitatie technieken om moeilijk verkrijgbare informatie te ontlokken.
• Het juridische kader: waar liggen de grenzen, wat kan je ethisch gezien, wel en niet doen.
• Competitieve blind spots. Wat zijn dat, hoe ga je er mee om?
• Identificeren van disruptive competitors
• Principes van een win/verlies analyse.
• Een selectie uit methoden, schema’s en modellen om de concurrentiele informatie te analyseren.
• Hoe deel je de analyse-resultaten met andere afdelingen: briefings, concurrentie profielen, battle cards, micro publicaties, etc.
• Concurrent simulatie (business wargames) principes: het doel, de verschillende modellen, de spelers, hoe organiseer je een business war-game en op welke manier gebruik je het.

• De fundamenten van onderzoek
• Het opzetten van steekproeven
• De basale statistiek
• Het inspecteren van de data
• Het gebruik van analysetechnieken.

Combineer deze theoretische workshop met de praktijktoepassing van de workshop Survey Analysepalet.

De basis van de cursus vormt het boek Proeven van succes (vijfde druk). Rode draad in de behandeling van de theorie zijn de verschillende testopzetten, waarbij zeer stevig wordt ingezet op de onderliggende statistiek. Aan de hand van de gangbare verschiltests en beschrijvende tests komen de denkwijze en berekeningen rond significatietoetsen (binomiaal-, chi-kwadraat- en t-toets), powerproblematiek, de basis van variantieanalyse en de principes van de multivariate data-analyse aan de orde. Deze onderwerpen worden geïntegreerd met thema’s als panelomvang, productbeslissingen, testen op verschil of op gelijkheid en met de vragen die je aan je panelleden stelt. Hierbij wordt niet alleen uitgegaan van het ‘gok’model, maar staan we ook uitgebreid stil bij theorie en praktijk van thurstonian scaling.

Verder worden elke cursusdag de thuis bestudeerde stof en de gemaakte opgaven besproken over andere onderwerpen die van belang zijn bij het opzetten en uitvoeren van sensorisch onderzoek, zoals:

• de rol van sensorisch onderzoek in het bedrijf en in de marketing;
• zintuigen, waarneming en waarnemingseigenaardigheden;
• panels: type, werving, omvang, selectie en monitoring;
• productaanbieding: temperatuur, bemonstering, volgorde, codering en logistiek;
• testomstandigheden;
• vragen stellen en antwoorden verwerven;
• de keuze van de meest passende testopzet;
• beschrijvende technieken;
• voedselkeuzegedrag en consumentenonderzoek.

PRAKTIJKOPDRACHT

Rode draad van het praktijkgedeelte van de cursus is een (eenvoudige) productprofilering. Daartoe worden met de cursusgroep attributen gegenereerd en een profileringstest uitgevoerd. Deze gegevens worden met multivariate analysetechnieken (MVA) verwerkt en gekoppeld aan voorkeursgegevens. Het resultaat bestaat onder meer uit biplots, die gezamenlijk worden besproken en geïnterpreteerd.

GASTSPREKERS EN EXCURSIE(S)

In de cursus zijn gastsprekers en excursie(s) rond uiteenlopende theoretische en praktische onderwerpen opgenomen. Het definitieve programma daarvan is nog niet vastgesteld, maar denk aan actueel wetenschappelijk onderzoek, de relatie tussen sensorische beleving en producteigenschappen, psychologische achtergronden van waarneming, sensorisch consumentenonderzoek en specialistische software.

CERTIFICAAT

Om in aanmerking te komen voor het certificaat van deelname, dient men alle colleges gevolgd te hebben. Indien men niet in de gelegenheid is alle colleges te volgen, wordt men in de gelegenheid gesteld de gemiste colleges, bij de eerstvolgende keer dat de cursus weer wordt georganiseerd, alsnog bij te wonen. 

EXAMEN

De cursus is inclusief het examen. Het examen wordt afgenomen op 15 januari 2021 bij de MOA, Kingsfordweg 151, 1043 GR Amsterdam, of bij Inholland Delft. 
Na het succesvol beëindigen van het examen ontvangt de deelnemer een officieel NIMA diploma Sensorisch onderzoeker B. Twee weken voor het examen ontvangen alle inschrijvers een schriftelijke oproep per mail. Meer informatie over het examen. 

Meer informatie: Geke van der Veen tel. 020-5810717. 

• Over Bivariate analyse & significantie toetsing
• Vind structuur in variabelen met factoranalyse & betrouwbaarheidsanalyse
• Driver analyse met regressie
• Het segmenteren met clusteranalyse
• Plotten met correspondentie analyse.

Combineer deze praktijkgerichte workshop met de theoretische toepassing van de workshop Praktische Methodologie.

• • De richtlijnen voor information design
  • Het belang van context en ‘framing’
  • Storyboarding
  • Piramidaal structuren
  • Veel voorbeelden uit de dagelijkse praktijk.

In de cursus Sensorisch Onderzoek & Marketing worden de volgende onderwerpen behandeld:

• Vaststellen wat (de rol van) sensorisch onderzoek is bij de bepaling van de marketingmix in de voedingsmiddelindustrie
• Opzetten van sensorisch onderzoek voor het beoordelen van het eindproduct
• Vaststellen wat (de rol van) sensorisch onderzoek is en hoe sensorisch onderzoek kan leiden tot (meer) marketingsucces
• Hoe producteigenschappen met behulp van sensorisch onderzoek vertaald kunnen worden in consumentenvoordeel.

Aan het eind van de cursus wordt je kennis getoetst en ontvang je bij succesvolle afronding een Inholland Academy/MOA certificaat.

Startdatum: 

Dag 1: 11 januari 2021, van 10.00 - 17.00 uur
Dag 2: 25 januari 2021 van 10.00 - 17.00 uur
Dag 3: 1 februari 2021 examendag van 10.00 - 17.00 uur

In de cursus Sensorisch Onderzoeker en Productontwikkeling worden de volgende onderwerpen behandeld:

• basis Sensoriek
  o hoe zet je de zintuigen in om smaak en textuur te meten/beoordelen?
• basis Productontwikkeling 
  o waar moet je rekening mee houden bij het herformuleren van een recept?
  o Interacties van ingrediënten in product en de gevolgen voor de smaak 
  o hoe maak je een goede proefopzet?
  o Factoren van buiten, die de smaak van een product beïnvloeden (bijv. bodem en klimaat)
• combinatie van Sensorisch Onderzoek en Productontwikkeling
  o fysische gevolgen van productontwikkeling
  o bruinkleuringsreacties en de vorming van aroma’s
  o invloed van textuur op smaakbeleving
  o koppeling van sensorische gegevens aan instrumentele gegevens als textuurmetingen kun je wat je proeft ook meten?
  o rol van de verpakking

• Definiëren van sensorische kwaliteit en sensorische specificaties
• De toepassing van instrumentele waarnemingen en sensorische waarnemingen aan de productielijn.
• Definiëren van moeilijk waar te nemen attributen zoals crispness, crunchiness, kleur en geur.
• Sensorische kwaliteitscontrolemethoden.
• Werken met specificaties: in-spec, out-spec.
• Samenwerking tussen R & D en QC-functies om met een hoge en consistente kwaliteit te produceren.
• Veel voorkomende problemen met de introductie van programma's voor sensorische kwaliteit
• Gegevensverzameling, datarapportage
• Shelflife en kwaliteitsachteruitgang van div. producten

Aan het eind van de leergang wordt je kennis getoetst en ontvang je bij succesvolle afronding een Inholland Academy/MOA certificaat.

Toetsing

Deze cursus wordt afgesloten met een examen en assessment.

Start

Dag 1: 5 februari 2021, 9.00 - 17.00 uur

Dag 2: 11 februari 2021, 9.00 - 17.00 uur

Dagdeel 3: 12 februari 2021, examen en assessment,13.00 tot 17.00 uur

De cursus is 2,5 dag

Belangrijkste literatuur:

Brinkman, J.H.M. (2016, 5e druk) Proeven van Succes: sensorisch onderzoek: technieken, procedures en toepassingen, Amsterdam , CLOU.
Kilcast, D. (2010) Sensory Analysis for Food and Beverage Quality Control A Practical Guide, Woodhead Publishing
Diverse artikelen.

(Zit bij de prijs inbegrepen).